Ludzki mózg kryje w sobie wiele tajemnic. Wciąż nie rozumiemy dokładnie, jak przebiegają procesy myślowe. Czym naprawdę, jest świadomość. Czy nowa super inteligencja, nad którą pracują naukowcy, przekroczy niebawem możliwości biologicznego mózgu? Przekonamy się o tym prawdopodobnie w ciągu najbliższych kilku lat.
Jednak i tak dowiadujemy się o mózgu wystarczająco dużo, by stale nas zaskakiwał. Płatał nam figle, których nie jesteśmy świadomi.
1. Mózg nie widzi różnicy między rzeczywistością a wyobraźnią
Ludzki mózg wykazuje aktywność tych samych obszarów w odpowiedzi na rzeczywiste bodźce, jak i same myśli. Z tego powodu możliwy jest tzw. efekt placebo. Zjawisko jest powiązane z aktywnością mózgu i wpływem myśli na ciało.
Jeśli mózg myśli, że bierzesz aspirynę (a nie tabletkę z cukrem), reaguje obniżeniem temperatury. Jeśli bierzesz placebo, myśląc, że to aspiryna, mózg wyda organizmowi polecenie obniżenia temperatury ciała.
Efekt nocebo działa dokładnie w ten sam sposób, ale w przeciwnym kierunku. Hipochondryk, który wieczornych wiadomościach dowiaduje się o wybuchu nowej choroby, może zacząć fizycznie odczuwać jej objawy.
Warto zaznaczyć, że skala zjawiska może różnić się w zależności od rodzaju, kontekstu oraz indywidualnych cech osoby.
Dobra wiadomość jest taka, że część ludzi jest bardziej wrażliwa na ten efekt. Badania neurologiczne sugerują, że może być związany z uwalnianiem endorfin, czyli naturalnych substancji chemicznych w mózgu związanych z odczuciem ulgi i zmniejszeniem bólu.
2. Widzisz to, o czym najczęściej myślisz
Wszystko, o czym myślisz, staje się podstawą Twojego doświadczenia. Przykładowo, jeśli kupisz nowy samochód, zaczniesz częściej zauważać w mieście samochody tej marki. Rzecz w tym, że po zakupie myślisz o swoim samochodzie częściej, niż myślałeś do tej pory.
To jak z tym poleceniem „nie myśl teraz o białym niedźwiedziu”. O czym właśnie pomyślałeś?
Ma to związek z działaniem mózgu, który selektywnie przetwarza bodźce zgodne z aktualnym stanem uwagi i myśli. Dociera do nas zbyt wiele bodźców i mózg musi pomijać mniej dla nas istotne. Wiedząc o tym, możemy bardziej świadomie wpływać na to, co oglądamy, na czym skupiamy uwagę. To od tego zależą nasze myśli i doświadczenia.
Jeśli chcesz coś zmienić w swoim życiu, zacznij od zmiany swoich wzorców mentalnych.
3. Przez większość czasu Twój mózg działa na autopilocie
Ludzki mózg generuje średnio 60 000 myśli dziennie. Ale ponad 40 000 z nich będzie tymi samymi myślami, które miałeś wczoraj w głowie. Dlatego tak łatwo wpaść w korkociąg negatywnego postrzegania świata. I dlatego często musimy zmienić znane środowisko na nieznane, aby „oczyścić” swój mózg.
Negatywne myśli same w sobie powodują stres i niepokój. Nawet gdy nie ma ku temu obiektywnego powodu. Niszczą odporność, rozleniwiają i wpędzają w stany depresyjne.
I nie chodzi tu o tzw. pozytywne myślenie na siłę. Przynosi ono niekiedy więcej szkody niż pożytku. Pomaga zdrowym i pozytywnie nastawionym, ale chorym szkodzi. Czasem bowiem zaburzenia są zbyt poważne, by nie skorzystać z profesjonalnej pomocy.
Chodzi o to, żeby nauczyć się spojrzenia z boku. Z pewnym spokojem i dystansem. Kontrolować myśli i emocje. Ograniczać miejsca i ludzi, które nas negatywnie nakręcają, wysysają energię, zawstydzają.
Nasz organizm ma potężne narzędzia do zachowania zdrowia i sił. Za mało z nich korzystamy, ponieważ wymaga to pewnej dyscypliny.
4. Od czasu do czasu należy się rozłączyć
Możesz dosłownie utonąć w negatywnych ciągach myśli, które krążą w głowie przez cały dzień. Produkują wciąż następne i następne. Dlatego trzeba umieć zauważyć i zatrzymać ten proces. Trzeba się „wyłączyć”: to da odpocząć mózgowi i całemu ciału. Bo niestety zestresowany mózg to wzmożona praca wielu narządów. Utrzymanie gotowości bojowej bardzo wyczerpuje organizm.
Najłatwiejszym sposobem na „wyłączenie” mózgu jest medytacja. Połączona ze spokojnym oddychaniem przeponą. Dla innych lepszą opcją będzie aktywny wypoczynek. Narciarstwo, nurkowanie, piesze wędrówki, jazda na rowerze, gra na instrumencie, malowanie, praca w ogrodzie. Im większa konieczność skupienia się na przyjemnym zadaniu, tym skuteczniej „oczyszcza się” głowa.
5. Możesz zmienić swój mózg. Dosłownie. Fizycznie
Kiedy koncentrujesz się na jakiejś aktywności umysłowej, Twój mózg aktywuje nowe połączenia neuronowe. Biolodzy nazywają ten proces neuroplastycznością.
Jeśli tkwisz w przekonaniu, że czegoś nie możesz, mózg pomoże ci je utrzymać.
Jeśli zastąpisz to przekonanie myślą, że nie tylko możesz, ale że już to się udało, Twój mózg za każdym razem będzie tworzył z nim nowe połączenia neuronowe rozwijające to przekonanie. Ty przekonasz mózg, a on ciebie. Zaczniesz dostrzegać coraz więcej nowych możliwości, które pozwolą Ci zamienić to podświadome przekonanie w nową rzeczywistość.
Mózg jest do tego zdolny, ale wymaga świadomego podejścia. Pozwoli się kontrolować pod warunkiem, że tę kontrolę jesteśmy w stanie utrzymać. Poddając się każdej emocji i nie myśląc o tym, czy to dla nas korzystne, to się nie uda.
Masz okazję ujarzmić swoją świadomość i zmienić myśli. W końcu każdy proces fizyczny zaczyna się od myśli, które pojawiają się w głowie.